Een gasleiding met een afwijking van 25 meter ten opzichte van de Klic? In Salland blijkt de ligging van kabels en leidingen niet geactualiseerd. VolkerWessels Telecom legt in dit buitengebied honderden kilometers glasvezel aan. Geen gesneden koek, want een normale glasvezelklus vindt plaats in binnenstedelijke gebieden. Ze schakelen MapXact in voor een grondradaronderzoek in Salland Zuid. Tijd om de Klic-gegevens te verifiëren!
Glasvezel in Salland Zuid
In Salland krijgt VolkerWessels Telecom de opdracht om glasvezel aan te leggen. Dit gebied in Overijssel bestaat voornamelijk uit platteland. In iets meer dan een jaar tijd legt VolkerWessels Telekom hier honderden kilometers glasvezel aan. “Geen doorsnee glasvezelklus”, geeft John Nales, manager omgevingsmanagement, aan. “Over het algemeen voeren we projecten uit in binnenstedelijke gebieden, dus dan gaat het om woningen in de bebouwde kom. De aanleg van glasvezel in het buitengebied lijkt simpel, omdat er veel minder huizen zijn en omdat je in een weiland graaft.” Dit bleek helaas niet nog niet zo gemakkelijk.
Klic-gegevens verifiëren
John vertelt waarom de glasvezelaanleg in een buitengebied anders is. “Tijdens het eerste deel van het project, Salland Noord, stuitten we helaas op een aantal graafschades. Deze waren niet toe te wijzen aan het feit dat de Klic niet geraadpleegd was. Des te meer aan een afwijkende ligging die we constateerde ten opzichte van de Klic.” VolkerWessels Telecom koos er daarom voor om in Salland Zuid met de grondradar de Klic-gegevens van het buitengebied te verifiëren. “We hebben in Salland Zuid veel gedrukt op alternatieve tracés. Dit houdt in dat we niet alleen langs de openbare ruimtes hebben gegraven. We hebben uiteindelijk de particuliere weilanden gebruikt die aan die weg lagen, omdat we veel met bomen te maken hadden.
Grondradar toont significante verschillen met Klic
MapXact onderzoekt met de grondradar een paar stukken ondergrond in Salland Zuid. “Het grondradaronderzoek toonde significante verschillen aan”, vertelt John. “Neem bijvoorbeeld leidingen die niet op hun plek lagen. We vonden zelfs leidingen die niet eens aanwezig waren op de Klic. De conclusie die we wel kunnen trekken is dat de grondradar dingen vond die niet bekend waren bij de Klic. Dit gold zowel voor particuliere grond als openbaar grondgebied.”
Is de Klic een goed uitgangspunt?
Via de Klic verstrekt het Kadaster informatie over de ligging van kabels en leidingen. Het doel ervan is om graafschades te beperken. John geeft aan dat het fijn is dat de Klic er als uitgangspunt is, maar hij ziet ook de nadelen ervan. “De Klic is eigenlijk een passief middel, totdat er gegraven wordt in de ondergrond. Dan pas blijkt of de gegevens die je aantreft overeenkomen met de informatie in de Klic. Op het moment dat je een afwijking constateert, moet je dit ook officieel melden. Dat maakt de Klic een actief document.”
John vertelt over de werking van dit systeem in buitengebieden. “We zien dat er ooit bepaald is dat er wat ligt en dat dit zo is ingetekend op de Klic. Vervolgens wordt er lange tijd niet in de grond geroerd. Je kunt dan wel aanvoelen wat er gebeurt. We hebben meegemaakt dat een gasleiding maar liefst 25 meter verder lag dan de Klic aangaf.”
Realtime scan van de ondergrond
MapXact ontwikkelt momenteel grondradartechnologie waarmee realtime een 3D-weergave van de ondergrond wordt gemaakt. John is positief over de ontwikkeling van augmented reality met de grondradar. “Het mooiste zou natuurlijk zijn als we kunnen zeggen dat de waarheid in een realtime scan zit. Het zou betekenen dat de Klic niet meer nodig is, omdat we live kunnen kijken wat er zich in de grond bevindt. We hoeven niet meer onnodig overal een schep in de grond te zetten voor proefsleuven. Dit is natuurlijk een indirecte vorm van kostenbesparing. Het zou mooi zijn als alle grondroerders in de toekomst een grondradar bij zich hebben. Dan maak je pas echt stappen om de bodem van Nederland te actualiseren.”
Directe en indirecte kostenbesparing
Een andere overweging voor de grondradar vindt John de kosten. “Aan de ene kant heb je te maken met een kostenpost genaamd MapXact. Aan de andere kant hebben wij in Nederland breed een directe graafschadepost van €25 miljoen per jaar. Zet die kosten tegen elkaar af en je kunt denk ik veel besparen met de grondradar. Een tweede, indirecte kostenpost, is het beperken van overlast. In een gebied als Salland Zuid kan een graafschade een stilstand van een boerenbedrijf betekenen, omdat ze niet kunnen werken op dat moment. Dit maakt de grondradar een zeer interessante businesscase.”
De grondradar als deel van het proces
John ziet in de toekomst graag dat de systematiek van de grondradar in de doorlooptijd van een project wordt gemengd. “Projectmanagers moeten een netwerk zo veilig mogelijk de grond in krijgen. Daarom zou het top zijn om als netbeheerder de grondradar al in het proces mee te nemen. Wanneer de capaciteit van de grondradar het uiteindelijk toelaat, zou je kunnen zeggen: ‘We graven alleen na detectie met de grondradar.’ Het mooie is dat de grondradar het ongelijke laat zien van de Klic. Waar zitten significante verschillen? De inzet van de grondradar leidt tot aanzienlijk minder graafschades en overlast.”